Olumsuz hava koşulları nedeniyle ertelenen SpaceX’in “Crew Dragon” isimli uzay mekiğiyle ilk insanlı uçuş denemesi başarı ile gerçekleştirildi. İlk kez bir özel şirketin ilk insanlı uzay seferi ise tüm dünyada yankı yarattı. İki astronotu taşıyan Crew Dragon kapsülü ise Uluslararası Uzay İstasyonu’yla kenetlendi. Bilim insanları da dev yolculuğa ilişkin merak edilen detayları anlattı. Yolculuğu değerlendiren Astronom Korhan Yelkenci, “ABD kendi astronotlarını yeniden uzaya gönderme kabiliyetini elde edecek. O nedenle bu uçuş oldukça fazla önemseniyor” dedi
Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA) ve California merkezli SpaceX firması tarafından uygulamaya konulan tarihi fırlatılış, Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’nden ABD doğu saati ile dün 15.22’de (TSİ 22.22) yapıldı.
İlk insanlı test uzay yolculuğu, NASA ve SpaceX’in sosyal medya hesapları başta olmak üzere birçok Amerikan televizyon kanalı tarafından canlı yayınlandı.
5 Mayıs’ta yapılması planlanan fırlatılışın, dakikalar kala hava şartlarının elverişsiz olduğu gerekçesi ile ertelendiğini duyuran NASA yetkilileri, bir sonraki fırlatılışın dün gerçekleşeceğini bildirmişti.
Başarı ile gerçekleşen tarihi insanlı fırlatılış ve yeniden kullanılır roketle yapılan uzaya yolculuk neticesinde, NASA’nın dünya yörüngesinde bulunan Uluslararası Uzay İstasyonu’na astronot göndermek için her seferinde Rusya’ya koltuk başına ödediği yaklaşık 85 milyon dolarlık masraftan kurtulmasının da yolu açılmış oldu.
NASA, 2011 yılından bu yana mürettebatlı uçuş projesini askıya almasından dolayı astronotlarını uzay istasyonuna taşımak için Rusya’ya ait Soyuz uzay araçlarını kullanıyordu.
ULUSLARARASI UZAY İSTASYONU’NA KENETLENDİ
Öte yandan ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi’ne (NASA) bağlı astronotlarını taşıyan uzay aracı Dragon’un, Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) kenetlendiği bildirildi.
DHA’nın haberine göre, ABD’li ünlü girişimci Elon Musk’ın kurucusu olduğu SpaceX’in Falcon 9 roketi ile uzaya fırlattığı NASA’nın Crew Dragon uzak kapsülü, ISS’e kenetlendi. SpaceX, resmi sosyal medya hesabından, “Kenetlenme doğrulandı” ifadeleriyle duyurdu. Özel şirket tarafından uzaya gönderilen ilk insanlı uzay aracı olma özelliğini taşıyan Crew Dragon, Doug Hurley ve Bob Behnken adlı iki astronotu taşıyor. Crew Dragon dün Falcon-9 roketiyle Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’nden fırlatılmıştı.
CREW DRAGON’UN İNŞASI İÇİN 6 YIL ÇABA HARCADI
İş adamı Elon Musk’ın sahibi olduğu Kaliforniya merkezli SpaceX firması, Crew Dragon kapsülünü inşa ve test etmek için 6 yıl çaba harcadı. İnsanlı uçuşu gerçekleştirme projesi için NASA’dan 3 milyar doların üzerinde bir bütçe alan SpaceX, bugün yapılan başarılı test uçuşu ile uzay endüstrisi için atacağı diğer adımlar için güven tazeledi.
İŞTE ŞİRKETİN İLK İNSANLI UZAY SEFERİ HAKKINDA BİLİNMEYENLER
Tüm dünyanın konuştuğu uzay seferini ise İstanbul Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü’nden Dr. Korhan Yelkenci değerlendirdi.
BBC Türkçe’de yer alan habere göre Yelkenci, sefer için “Oldukça heyecan verici bir olay. Öyle ki bir saniye kala bile iptal edilebilirdi” dedi.
Fırlatmada kullanılan Falcon 9 roketi ve Crew Dragon modülüne değinen Yelkenci şunları söyledi: “Burada iki araç var önemli olan . Bir tanesi Falcon 9 roketi, diğeri de diğeri de Crew Dragon yani mürettebatlı Dragon modülüyle iki astronot ilk
aşamada deneme amaçlı gitti. Bundan bir yıl önce bir başka uçuş yapılmıştı. Bu sistemle aynı şekilde bir ikmal uçuşu gerçekleştirildi Uluslararası Uzay İstasyonu’na. İçinde astronotlar yoktu sadece erzak vardı ve bu kenetlenme gerçekleştirildi.
Bu gidişin kendisi demo 1 olarak düşünülebilir, bu da demo 2. Yani içinde astronotlu bir uçuş oldu. Uluslararası Uzay İstasyonu ile bir kenetlenme gerçekleşince, bundan sonra kendi ülkesinden, kendi özel şirketleri sayesinde, kendi astronotlarını yeniden uzaya gönderme kabiliyetini elde edecek ABD. O nedenle çok önemsiyorlar bu uçuşu.”
“ULUSLARARASI UZAY İSTASYONU İLE BULUŞMA 19 SAAT SÜRECEK”
“Zamansal açıklıktan söz edilen bir süreç var. Siz doğru zamanda atmazsanız buluşmayı gerçekleştiremezsiniz. Buluşma 19 saat süren bir buluşma. Nereyle? Uzay istasyonuna giden bu astronotların Dragon modülüyle Uluslararası Uzay İstasyonu’nun kendisi. 500 kilometre yükseklikte.
Siz bunu fırlattığınızda birkaç dakika içinde atmosfer sınırına kadar çıkmış, ardından yörünge etrafından eş zamanlı olarak hareket edecek ve istasyonu hemen yakalamak için yanaşacak. Burada belki 15 saatinden fazlasını kenetlenmenin doğru şekilde açıyla ve hızla olması gerekiyor. Bu süreç zor bir süreç.”
“NASA 3 MİLYAR DOLARDAN FAZLA ÖDENEK AYIRDI”
“2011 yılından bu yana ABD, kendi astronotlarını uzaya gönderemiyordu. Ruslardan koltuk satın alıyordu ve bir astronotunu uzaya çıkarmak için 80 milyon dolar ödemesi gerekiyordu. ABD kendi kendine yetebilir hale yeniden geliyor. SpaceX’in bu işleri geliştirebilmesi için NASA 3 milyardan fazla para verdi.
SpaceX firması bu işte kendini kanıtladı. Geri dönüştürülebilir, yeniden kullanılabilir uzay araçları geliştirdi. İlk defa insanlı bir uçuş yaptılar. O insanlı uçuşun roket sistemi geri döndü ve bir yere kondu. Öte yandan astronotların kıyafetlerinde içerisine basınç doldurulan sistemler geliştirildi. Koltukla bağlantısı olan sistemler.”
“UZAY MADENCİLİĞİ VE UZAY TURİZMİNİN ÖNÜNÜ AÇACAK”
“Burada ticari şirketlerin uzay çalışmalarında yer alması söz konusu. Bu çok önemli. İşin içine para girdikten sonra bu konudaki atılımlar hızlanacaktır. Önümüzde uzay turizmi var, uzay madenciliği var, önümüzde ayda kurulacak üsler, Mars’a gidecek araçlar var.
SpaceX şirketi uzun zaman önce bu konudaki hazırlıklarını gerçekleştirmeye başladı. 2025 yılından itibaren SpaceX’in Mars’a da gidişleri başlatacağını öngörüyoruz. Ki bununla ilgili, pek çok açıklaması ve pek çok hazırlıkları var. Ayrıca uzay turizminden kastımız, evlilik yüzüğünüzü uzayda hediye edeceksiniz gibi düşünebilirsiniz. “
HABER TÜRK 31.05.2020
